کمتر از نیم درصد
از زمانی که شاعران غزل‌سرای قدیم دربارۀ عنصر باد شعرهای توفانی سرودند تا زمانی که بسامد واژۀ باد در شعرهای معاصر بالا گرفت، حتی وقتی که “باد” به نام فیلم عباس کیارستمی وزید، کمتر کسی گمان می‌کرد که جز موضوعات شعری، هنری یا سیاسی، باد می‌تواند مفاهیم گستردۀ صنعتی و اقتصادی هم خلق کند.
امروزه عنصر باد در بیشتر کشورهای پیشرفته منبع مهمی برای تولید انرژی پاک به شمار می‌رود و سهم شایانی در اقتصاد سبز جوامع دارد. اقتصاد سبز در این رویکرد به مفهوم توسعه مبتنی بر حفظ محیط زیست و عدم استفاده از انرژی‌های فسیلی به علت محدود بودن و آلوده بودنِ آنهاست. بر همین اساس، کشورها به داشتن مناطق بادخیز از آن رو افتخار می‌کنند که مجبور نیستند انرژی‌های محدود داخل مرزهای خود را برای تولید برق اتلاف کنند و به یاری استفاده از تجهیزات مناسب در مناطق بادخیز می‌توانند حجم قابل توجهی از نیروی برق موردنیاز مردم خود را تامین کنند.
استقرار تجهیزات مناسب در مناطق بادخیز البته به سرعت و جهت وزش باد و همچنین به توان علمی هر کشور برای بهره‌برداری از نیروی باد بستگی دارد. در ایران، یکی از قطب‌های تولید انرژی از باد در استان قزوین قرار دارد؛ نقطه‌ای در ۲۰ کیلومتری شهر قزوین که کهک نام دارد و بستر “باد مِه” است؛ بادی که در اثر نفوذ سیستم‌های پرفشار از شمال و شمال غربی از گردنه منجیل وارد منطقه قاقازان و کهک می‌شود و به صورت قیفی‌شکل دشت قزوین را فرا می‌گیرد.
با توجه به ظرفیتِ عظیم این مولفۀ طبیعی در منطقه کهک، شرکت مپنا با مهندسی بومی و توان علمی نخبگان خود، توربین‌هایی را تولید و در این محدوده نصب کرده است که می‌توان آنها را نوادگان آسیاب‌های بادی هزاره‌های پیش دانست. تجهیزات عظیم‌الجثه‌ای که در سرعت باد ۵/۳ متر بر ثانیه تا ۲۵ متر بر ثانیه برق تولید می‌کنند و با ارتفاع ۸۵ متری برج‌ها و پره‌های سه‌گانه ۵۰ متری‌شان، نسل جدیدی از همنوعان خود هستند که “مزرعه بادی کهک” را متولد کرده‌اند.
برای شناخت بهتر مزرعه کهک شاید بهتر آن باشد که بدانیم اگر این مزرعه نبود چه می‌شد. به این منظور با مهندس اکبر ادیب‌فر، مدیرعامل شرکت تولید انرژی‌های تجدیدپذیر مپنا، به گفت و گو نشسته‌ایم. شخصی که مدیریت مزرعه بادی کهک را به عهده دارد و به دلیل سال‌ها کار پژوهشی و همچنین تالیف کتاب موفق “توربین‌های بادی” چهره‌ای شناخته شده به شمار می‌رود.
پاسخ وی به پرسش بالا این است: اگر مزرعه کهک نبود، برای مقابله با انتشار گازهای گلخانه‌ای که از راه سوخت منابع فسیلی منتشر می‌شد، به کاشت ۱۱میلیون درخت نیاز داشتیم. همچنین اگر کهک نبود باید ۹۰ میلیون لیتر گازوییل مصرف می‌شد تا ۱۰۰ مگاوات برق در نبود مزرعه کهک به مدار وارد شود. علاوه بر این، نفس تولید ۲۵۰ هزارتن گاز CO2 در فقدان کهک، موضوعی‌ست که جوامع دیگر به یقین در برابر آن موضع می‌گرفتند.